اصل تشویق و تایید کردن

در روان شناسي اگر هر رفتار مطلوبي با يك نتيجه يا پيامد خوشايندي توام شود يا هر رفتاري به دنبالش يك پاداش داشته باشد ...

مي گويند آن رفتار تقويت مثبت شده است كه نتيجه آن تقويت و استمرار از آن رفتار است لذا با توجه به اين حقيقت كه انسان موجودي تشويق طلب و نتيجه گريز است و هر انساني ارزش تشويق ، تاييد ، و محبت و احسان و پاداش را درك مي كنند ، بي شك استفاده از تشويق و محبت بهترين راه ايجاد ، استمرار ، تقويت و توسعه رفتارهاي مطلوب است.بديهي است استفاده از روشهاي نا مطلوب براي رسيدن به رفتارهاي مطلوب امكان ندارد. بنابراين استفاده از تنبيه بدني ، سرزنش كردن ، خجالت دادن ، نفرين كردن ، دشنام دادن و نظاير آن به اصلاح رفتار كودك يا نوجوان شما كمك نمي كنند. در مقابل توجه به رفتارهاي مطلوب كودك يا نوجوان به استمرار و تقويت آنها كمك مي كند ، همان طور كه توجه به رفتارهاي نامطلوب موجب استحكام آنها مي شود. يك رفتار مطلوب بايد تكرار شود تا به صورت عادي مطلوب درآيد. گاهي اوقات كودك رفتاري را به طور تصادفي انجام مي دهد و بعد منتظر مي ماند تا عكس العمل شما را ببيند اگر شما با رفتارهاي كودك مسئولانه برخوردار كنيد و رفتار درست او را تاييد كنيد ، كودك ياد مي گيرد كه چه رفتارهايي را تكرار كند و ادامه دهد. در مقابل اگر شما رفتارهاي نادرست او را مورد توجه قرار دهيد ، موجبات بدآموزي او را فراهم كرده ايد. طبق نظر روانشناسان تربيتي هر رفتاري مورد توجه ، اعتنا و تشويق قرار گرفتن ( تبسم كردن ، سر را به علامت تاييد تكان دادن ، سكوت كردن ، با دست روي شانه كودك زدن و نظاير آن )‌ آن رفتار تقويت مي شود و تكرار مي گردد. لذا بايد تقويت كننده ها را متناسب با سن ، جنس و موقيعت بكار برد. سعي كنيد رفتارهاي مطلوب كودك را نزد ديگران به ويژه كودك و كساني را كه مورد احترام كودك هستند متذكر شويد و تشويق كنيد. در مقابل رفتارهاي نامطلوب را در خلوت محرمانه و صميمي يادآور شويد و علت بروز اين گونه رفتارها را جويا شويد ، تا به تدريج در كودك رشد فكري بوجود آيد و خود بتواند به تحليل و علت يابي رفتارهايش بپردازد. زماني كه رفتارهاي مطلوب كودك را تشويق مي كند به او كمك كرده ايد تا با خود سنجي و خود ارزيابي ، احساس خود ارزشمندي كند و به خود و نفسش اعتماد پيدا كند. به فرزندتان بگوييد كه چه رفتارهايي شما را خوشحال مي كند و از او چه انتظارهايي داريد. براي مثال وقتي مهمان آمد ، شما رفتار خوبي داشتيد ، وقتي من با تلفن صحبت ميكردم شما به آرامي بازي مي كرديد. در روان شناسي از روشهاي تشويق كردن به عنوان روشهاي تقويت كننده ياد مي شود. اين روشها هر كدام مي تواند اثر تشويقي داشته باشد. دادن مسئوليت ، پاسخ دادن به تلفن ، تلفن كردن ، اضافه كردن زمان بازي ، مشاهده فيلم مورد علاقه ، پارك رفتن ، مهماني رفتن و گاهي اوقات با ارايه تقويت كننده هاي كلامي مي توان كودك را تشويق كرد و مورد تاييد قرار داد ، مانند : آفرين ، خيلي خوب ، كاري كه كردي مرا خوشحال كرد ، تو موجب افتخار من هستي ، من از اين كار تو راضي هستم. كار تو بهتر شده و داري پيشرفت مي كني. همواره بايد به كودك كمك تا ارتباط ميان دريافت پاداش و رفتارش را بفهمد و بداند نابرده رنج و گنج ميسر نمي شود به طور كلي هدف تعليم و تربيت ، ايجاد افزايش و گسترش رفتارهاي مطلوب و كاهش و از بين بردن رفتارهاي نامطلوب است و. اين مهم محقق نمي شود مگر از طريق بكار بردن تقويت كننده ها به طريق درست و مناسب. البته فراهم كردن شرايطي كه كودك به خود تشويقي بپردازد از اهميت خاصي برخوردار است. بنابراين : تشويق ، تاييد و تحسين رفتارهاي مطلوب كودك يا نوجوان و تقويت نقاط قوت او مهمترين روش برقراري ارتباط با كودك يا نوجوان است