چرا کودک باید قبل از ساعت 10 بخوابد ؟
چرا کودک باید قبل از ساعت 10 بخوابد ؟ خواب بچه ها در ماه‌هاي اول تولد منظم نيست، اما در سال اول تولد كم‌كم ريتم پيدا مي‌كند، شب‌ها بهتر و سر ساعت مشخص مي‌خوابند و اگر آخر شب خوب سير شده باشند... 
متاسفانه بيشتر والدين ايراني، حتي آنهايي كه كودكشان را با قواعد و قوانين تربيتي بزرگ مي‌كنند، هيچ روال مشخصي براي خواب بچه‌ها ندارند، به همين دليل فرزند بيشتر آنها در خوابيدن مشكل دارد. مشكلاتي مانند اينكه كودك دلش نمي‌خواهد بخوابد، تا پاسي از شب بيدار است، دلش نمي‌خواهد به اتاق خود برود و بخوابد، نيمه‌شب بارها بيدار مي‌شود و...
والدين گرامي بدون اينكه بخواهند، از روي ناآگاهي و به تصور اينكه بچه‌هايشان كم‌سن هستند و متوجه نمي‌شوند، باعث ايجاد عادت‌هايي ناپسند در آنها مي‌شوند كه ترك دادن اين عادت‌ها گاهي بسيار مشكل است. اگر كودكتان هنوز زير 3 سال سن دارد، سعي كنيد او را عادت دهيد سر ساعت مشخصي بخوابد و تقريبا در ساعت مشخصي بيدار شود. اين كار آنقدر اهميت دارد كه بيان تمام فوايدش در اين متن كوتاه نمي‌گنجد. هورمون رشد در مراحل عميق خواب ترشح مي‌شود و بچه‌هايي كه در ساعت مناسب 10 يا 10/30 مي‌خوابند، بدنشان بهترين فرصت را براي ترشح اين هورمون و رشد قدي و فراهم كردن ديگر زمينه‌هاي رشد خواهد داشت. كودكي كه تا ساعت 12 نيمه‌شب بيدار است، قطعا هم از نظر سلامت جسمي و هم آرامش رواني دچار مشكل خواهد شد و والدين بسيار سخت مي‌توانند اين عادت بد را از بين ببرند.
والدين با توجه به نوع خوابيدن كودكشان، مي‌توانند متوجه نكته‌هايي شوند؛ خواب بچه‌ها مي‌تواند تحت‌تاثير آنچه در روز برايشان اتفاق افتاده، قرار گيرد و محيط زندگي كودك در خواب او بي‌تاثير نيست.بچه‌اي كه مضطرب است و معلم مهدكودك با او بدرفتاري مي‌كند يا از بچه‌هاي بزرگتر كلاس مي‌ترسد و آزارش مي‌دهند، خواب آرامي ندارد و ممكن است شب كابوس ببيند.البته بچه‌ها از سن پايين گهگاه كابوس شبانه دارند و اين مساله قابل پيش‌بيني است كه مثلا خواب ببينند كودكي ديگر دارد عروسك محبوبشان را مي‌برد و با گريه بيدار شوند، اما اگر اين كابوس‌ها مكرر باشد و به فوبيا يا ترس از خواب برسد، بايد حتما بررسي شود. علاوه بر اين، ثابت شده اگر كودك روز آرامي را پشت سر بگذارد، در شب دندان‌قروچه‌اش كمتر مي‌شود.
برخي بچه‌ها خواب آرامي ندارند و مدام غلت مي‌زنند؛ كودكي كه جزو بچه‌هاي پرتحرك است و در روز هم آرام و قرار ندارد، خواب آرامي هم نخواهد داشت. در صورت غيرطبيعي بودن اين تحرك، گرچه جاي نگراني وجود ندارد اما بهتر است مشاوره بگيريد.اگر اين غلت زدن‌ها با علايمي مانند خواب با دهان باز، بي‌قراري و عرق كردن همراه باشد، حتما بهتر است كودك را نزد متخصص اطفال ببريد تا از نظر سلامت لوزه‌ها بررسي شود و به هيچ‌وجه در اين كار تعلل نكنيد.
در پايان اين نكته را اضافه مي‌كنم كه بچه‌ها تا 3 سالگي تفاوت خواب و رويا را با واقعيت نمي‌دانند ممكن است وقتي خواب مي‌بيند عروسكش را گرفته‌اند، از خواب بيدار شود ولي همچنان گريه كند كه «عروسك را بده، فلاني داشت آن را مي‌برد و...». دراين صورت نبايد دعوايش كنيد، او به اين مرحله از رشد نرسيده كه باور كند خواب مي‌ديده است. او را نوازش و آرامش كنيد، عروسكش را بياوريد و بگوييد: «عزيزم خواب مي‌ديدي، عروسكت همين‌جا پيش تو بوده! بغلش كن و بخواب.» به مرور در طول روز با قصه و تعريف آنچه در خواب ديده‌ايد، او را با دنياي خواب و واقعيت آشنا كنيد.
منبع : هفته نامه ی سلامت
(دكتر ميترا حكيم شوشتري/فوق‌تخصص روانپزشکي کودک و نوجوان/عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران)
