لجبازی و پرخاشگری در کودکان اوتیسم
لجبازی و پرخاشگری در کودکان اوتیسم قتي که کودک مي خواهد عصباني و عصبي شود( نشانه هاي آن مانند : با خود با عصبانيت حرف زدن ، تند و عميق نفس کشيدن ، گوشه گيري ، ... )برنامه درماني را ادامه دهيد اما به طور مرتب توسط مشوقهاي کلامي و غيره او را براي رفتار مناسب تشويق کنيد....
لجبازی و پرخاشگری در کودکان اوتیسم
گام اول:
وقتي که کودک مي خواهد عصباني و عصبي شود( نشانه هاي آن مانند : با خود با عصبانيت حرف زدن ، تند و عميق نفس کشيدن ، گوشه گيري ، ... )برنامه درماني را ادامه دهيد اما به طور مرتب توسط مشوقهاي کلامي و غيره او را براي رفتار مناسب تشويق کنيد . مثلاً به او بگوئيد که خيلي خوب کارها را انجام ميدهد و با مشوق هاي قويتر عصبانيت و ناراحتي او را کنترل کنيد . اين روش ساده ترين راه براي کنترل کودک است و روش ابتدائي پائين آوردن نام دارد . به ياد داشته باشيد که ترتيبي را اتخاذ کنيد تا مشوق هاي قويتر در مواقعي که رفتار هاي درست و خوب از کودک سر مي زند براي او مهيا باشد و او اين مطلب را درک کند . به هرحال براي مواقعي که رفتار نادرست و اختلالي او مي خواهد زياد شود شما بايد وسيله اي (مشوق) داشته باشيد تا او را ترغيب نمائيد کنترل خود را حفظ بکند . اگر شما از دادن مشوق به او خودداري بکنيد او انگيزه اي براي اينکه رفتار خود را تصحيح کند و از انجام آن خودداري بکند نخواهد داشت . خوشبختانه رفتارهاي عصبي هميشه به طور يکنواخت باقي نمي مانند . تغييراتي طبيعي در شدت و دفعات بروز چنين رفتارهائي وجود دارند . اين فرصت به شما اجازه مي دهد تا در فواصل اين دفعات که کودک آرام است او را تشويق کنيد تا آرامش و رفتار درست را در پيش بگيرد . هر چقدر زمان رفتار آرام و خوب بيشتر شود شما بايد قدرت مشوق را بيشتر کنيد . البته دقت کنيد که مقدار مشوق براي کم شدن رفتارهاي اختلالي کمتر از مقدار آن براي عدم بروز اين رفتارها باشد . اگر در مورد عصباني شدن و عصبي شدن يک اوج ناگهاني پيش آمد شما بايد يکبار ديگر رفتار کودک را ناديده بگيريد ولي خود کودک را زير نظر داشته باشيد . هدف از باقي ماندن با کودک در تمرين اين است که به کودک بفهمانيم رفتار نادرست او راهي براي فرار از تمرين نيست . همچنين اگر شما تمرين را قطع کنيد، و تسليم کودک شويد فرصت اينکه در بين دفعات عصبي شدن ها کودک را براي رفتار آرام تشويق کنيد را نيز از دست خواهيد داد . اگر شما کودک را نيز مانند رفتارش ناديده بگيريد ممکن است که رفتار اختلالي او ادامه پيدا کند و شايد شديدتر نيز بشود .
گام دوم :
به ياد داشته باشيد که ما به اين مرحله وقتي وارد مي شويم که راه حل مرحله اول مؤثرنبوده و يا اينکه ما رفتار کودک را نتوانسته ايم درست تشخيص بدهيم . به هر حال گاهي اوقات بهترين روشهاي ارائه شده نيز براي مرحله اول مؤثر نيستند . اگر کودک به صورت متوسط عصباني شد و رفتار هاي اختلالي او شديد نيستند شايد لازم باشد که روش تغيير محرک را در پيش بگيريم . احتمال دارد که چيزي در محيط وجود دارند که باعث بروز استرس و اختلال در رفتار کودک مي شود . اگر شما قادر به تشخيص علت بشويد مي توانيد با تغيير تمرين ، نحوه آن ، تغيير مکان ،و يا تغيير مکان وسائل و اشياء اين شرايط را تغيير داده و از مشکل بکاهيد . يکي از علل هم مي تواند اين باشد که کودک به اين نتيجه رسيده است که با رفتار شديد عصبي شما را مجبور مي کند که از او اطاعت کنيد . در اين مورد بسيار مهم است که بدون در نظر گرفتن اينکه روش تقليل رفتار اختلالي چيست ، کودک را از رسيدن به هدف خود باز داريم . در اينجا لازم است که علاوه بر قاطع بودن احساسات را کنار بگذاريم . يکي ديگر از علّت ها مي تواند نياز کودک به ايجاد تغييراتي در محيط و يا تمرينات و شرايط باشد . مثلاً طولاني شدن زمان تمرين ، عدم وجود پرامپت مناسب ، مشوق ناکافي ، و ... به عبارت ديگر دلايل کافي براي ناراحتي کودک وجود دارند و ما بايد به کودک حق بدهيم . البته هيچگاه نبايد آن را طبيعي تلقّي کنيم و همواره سعي در تصحيح آن داشته باشيم. عواملي را که مي توانند باعث بروز اين رفتارها شوند را مي توان حذف کرد و در نهايت رفتارهاي اختلالي را کاهش داد . در صورت امکان اين کار بايد به صورت زيرکانه اي انجام شود تا کودک ياد نگيرد براي فرار از تمرينات رفتارهاي اختلالي را در پيش بگيرد . نوع جواب و عکس العملي که شما بايد کودک را با آن راهنمائي کنيد بايد از نوعي باشد که کودک به خوبي با آن آشناست و قادر به انجام کاري که به عنوان راهنمائي به او مي دهيد باشد . شما بايد در صورتيکه کودک از انجام کار خواسته شده امتناء کرد ، پرامپت لازم را به موقع انجام دهيد .
ما اغلب از دستورالعمل هاي جديد،تقليد بدون کلام و کارهاي بدني ساده براي برقراري دوباره رفتار معمولي و اطاعتي استفاده مي کنيم . مانند هميشه از مشوق کافي و همچنين کلامي وقتي که کودک آرام است و رفتار درست دارد استفاده کنيد و در صورت رفتار اختلالي کمترين توجه را به آن داشته باشيد . با کمي دقّت مي توانيد مشوقهائي را پيدا کنيد که نه تنها تأثير مثبت و انگيزه انجام تمرينات را براي کودک دارند بلکه در آرام کردن کودک نيز مؤثر مي باشند . همچنين ايجاد راحتي فيزيکي ، صداي ملايم ، در آغوش گرفتن ، آواز خواندن ، و ... مي توانند در آرام کردن کودک و اجتناب از بروز رفتار
اختلالي و در نهايت حذف آنها کمک کنند . شما بايد در مورد زمان دادن اين مشوق ها نهايت دقت را انجام دهيد زيرا اگر بلافاصله بعد از رفتار اختلالي باشد ممکن است کودک آن را مشوقي در جهت انجام دوباره رفتار خود بداند . بهتر است بعد از يک يا چند دقيقه از بروز رفتار نادرست اين مشوقها را به کودک برسانيد . به اين ترتيب مي توانيد تأثير زيادي بر تصحيح رفتار اختلالي کودک داشته باشيد و علاوه بر آن ممکن است کودک اين تشويق را در نتيجه پايان دادن به رفتار نادرست خود بداند و ياد بگيرد که هرگاه آنها را زودتر قطع کند تشويق خواهد شد . اگر کودک به علّت تمرين خاصي عصبي شد و اگر انجام و تکميل آن تمرين لازم است دوباره تمرين را از سر بگيريد و اين بار بيشتر مراقب اوضاع بوده و با احتياط به پيش برويد . به ياد داشته باشيد که اين کار مستلزم زمان است و شما نمي توانيد به يکباره به اين تصحيح و هدف برسيد . شما بايد هر جلسه را طوري به اتمام برسانيد که حس کنيد مقداري به هدف خود نزديک شده ايد .
گام سوم :
وقتي که کودک شما شديداً عصباني و پرخاشگر شد (مانند جيغ زدن ، پرت کردن اشياء ، زدن ديگران ، خودآزاري ، ...)لازم است که کاملاً به دور از احساسات وقاطع عمل کنيد . در صورتيکه شما قبلاً با کودک کارهاي کنترلي از قبيل دستها پائين ، ساکت باش ، و غيره را کار کرده باشيد ، مي توانيد با اين فرامين باعث توقف رفتار اختلالي شويد . سعي شود فرامين و دستوراتي را به کودک بياموزيد که مشخص ، واضح ، و قاطع باشد . بهتر است کاري را که بايد انجام دهد به او بياموزيد و بخواهيد ، نه کاري را که نبايد انجام دهد ( مانند بنشين بجاي راه نرو ) . اگر در آن لحظه فرمان مناسبي به خاطر نياورديد ممکن است کلمه تمامش کن (بسه)کمک خوبي در اين مورد باشد . سعي شود که اين فرمانهاي کنترلي به صورت مرتب و مداوم به کودک گفته نشود زيرا براي او عادي شده و اثر خود را از دست خواهند داد . در صورت هرگونه پيشرفتي از طرف کودک در کاهش رفتار اختلالي او را به طور مناسب تشويق کنيد و تا جائيکه ممکن است به رفتارهاي نادرست او توجه نکنيد. تهديد کردن وسيله اي است که گاه تراپيست ها و والدين براي کنترل کودک استفاده مي کنند . شايد يکي از علل استفاده از تهديد تأثير سريع آن باشد ولي در دراز مدت تهديد کردن باعث بروز رفتار اختلالي در وقتي ديگر مي شود و نه کاهش و حذف آنها.تکيه کردن بر تهديد باعث مي شود که کودک فقط در موارد فرامين شديد و دستورات قوي از خود عکس العمل نشان بدهد و در موارد روزمره و عادي فرمانبر نبرده و بدين ترتيب به مشکلات ما افزوده شود . هدف دراز مدت براي ما اين است که کودک بفهمد براي هر کاري که انجام ميدهد عواقبي وجود دارد که بنا به کار انجام شده شايد مثبت و شايد منفي باشد .توجه داشته باشيد که اين يک امتياز منفي است که به کودک قبل از انجام کاري عاقبت آن کار را بگوئيد بهتر است که کودک خود نگران عاقبت کار خود باشد که چه خواهد شد . در اين صورت شما به خود فرصت کافي مي دهيد تا عکس العمل ها و نتايج مناسبي را براي کارهاي کودک متناسب با شرائط تدارک ببينيد .
اگر کسي که با کودک تمرين مي کند بخواهد کنترل کودک را به کسي ديگر واگذار کند فقط باعث مي شود که کودک در مورد او نافرمان شده و از او اطاعت نکند . در واقع با اين کار به کودک مي گويد که من نمي توانم تو را کنترل کنم و شخص ديگري بايد حضور داشته باشد . پس هر عواقبي که براي کودک در نظر گرفته شده است بايد توسط خود تراپيست در زمان جلسات و تمرين به کودک داده شود . مراقب باشيد هيچگاه کودک را به کاري که نمي توانيد انجام دهيد و يا اينکه مناسب نيست تهديد نکنيد . مراقب باشيد در صورت تشويق کودک در موارد تصحيح رفتار خود ، او را عادت به رشوه گيري نکنيد .
گام آخر
اگر شما حس مي کنيد که کودک با رفتار خود به خود و ديگران آسيب ميرساند بايستي روش مديريت رفتارهاي تهاجمي يا روشهاي شديد ديگر را به همراه ايجاد محدوديت و همراهي دائم کودک در پيش بگيريد . روشهاي زوري و شديد فقط در
مواردي که تمامي روشهاي ديگر ناکام بوده اند بايد به کار گرفته شوند .
در تمام مراحل :
در رابطه با جوابها و عکس العمل هاي کودک نسبت به مشوقها در خلال دوره هاي رفتار هاي خوب و بد بسيار دقت کنيد . اغلب ، کودکان گاه به اين روشهاي جلوگيري از رفتار نادرست جواب منفي ميدهند و گاه نسبت به آنها پيشرفت نشان ميدهند. کودک خود به شما نشان خواهد داد که تشويقهاي شما چقدر مؤثر مي باشند . اگر از کودک در قبال مشوق رفتار آرام ، بدون استرس و با خشونت کمتر مشاهده کرديد نشان اين است که تشويق شما مؤثر بوده است . اگر کودک آرام نمي شود و يا مشوق را رد ميکند بايد به فکر مشوقي ديگر و نحوه ارائه ديگري باشيد .
اگر کودک در صورت دريافت مشوق رفتار نادرست را کم نکرد و يا افزايش داد نشانه اين است که علاوه بر مشوق به کنترل خارجي از طرف محيط نيز احتياج دارد شما مي توانيد با انحراف توجه او به منظور خود برسيد مثلاً به او بگوئيد " چه کتاب قشنگي اينجاست بيا نگاه کنيم " به اين ترتيب مي توانيد بدون اينکه مستقيماً رفتار اختلالي را مد نظر داشته باشيد آنرا کنترل کنيد . اگر کودک مشوق را رد کرد آنرا در کناري در دسترس او قرار دهيد تا او خود آنرا استفاده کند . به اين ترتيب شما او را براي رفتار آرامش تشويق کرده ايد تا کودک رفتار خود را بيشتر کنترل کند . تجربه نشان داده است که بعضي از کودکان نسبت به اينکه از دست کسي مشوق دريافت کنند حساس هستند و اين کار باعث عصبانيت آنها مي شود . بهتر است که دفعات و زمان بروز رفتارهاي اختلالي کودک را ثبت کنيد تا ديد کلّي نسبت به چگونگي بروز آنها در کودک داشته باشيد به اين ترتيب مي توانيد روش درماني خود را به نحوي که مؤثرتر و مناسب تر باشد تغيير داده و نتيجه بگيريد.
همچنين اين آمار به شما نشان ميدهد که چه مقدار برنامه درماني پيشرفت داشته و مؤثر بوده است .
گام اول:
وقتي که کودک مي خواهد عصباني و عصبي شود( نشانه هاي آن مانند : با خود با عصبانيت حرف زدن ، تند و عميق نفس کشيدن ، گوشه گيري ، ... )برنامه درماني را ادامه دهيد اما به طور مرتب توسط مشوقهاي کلامي و غيره او را براي رفتار مناسب تشويق کنيد . مثلاً به او بگوئيد که خيلي خوب کارها را انجام ميدهد و با مشوق هاي قويتر عصبانيت و ناراحتي او را کنترل کنيد . اين روش ساده ترين راه براي کنترل کودک است و روش ابتدائي پائين آوردن نام دارد . به ياد داشته باشيد که ترتيبي را اتخاذ کنيد تا مشوق هاي قويتر در مواقعي که رفتار هاي درست و خوب از کودک سر مي زند براي او مهيا باشد و او اين مطلب را درک کند . به هرحال براي مواقعي که رفتار نادرست و اختلالي او مي خواهد زياد شود شما بايد وسيله اي (مشوق) داشته باشيد تا او را ترغيب نمائيد کنترل خود را حفظ بکند . اگر شما از دادن مشوق به او خودداري بکنيد او انگيزه اي براي اينکه رفتار خود را تصحيح کند و از انجام آن خودداري بکند نخواهد داشت . خوشبختانه رفتارهاي عصبي هميشه به طور يکنواخت باقي نمي مانند . تغييراتي طبيعي در شدت و دفعات بروز چنين رفتارهائي وجود دارند . اين فرصت به شما اجازه مي دهد تا در فواصل اين دفعات که کودک آرام است او را تشويق کنيد تا آرامش و رفتار درست را در پيش بگيرد . هر چقدر زمان رفتار آرام و خوب بيشتر شود شما بايد قدرت مشوق را بيشتر کنيد . البته دقت کنيد که مقدار مشوق براي کم شدن رفتارهاي اختلالي کمتر از مقدار آن براي عدم بروز اين رفتارها باشد . اگر در مورد عصباني شدن و عصبي شدن يک اوج ناگهاني پيش آمد شما بايد يکبار ديگر رفتار کودک را ناديده بگيريد ولي خود کودک را زير نظر داشته باشيد . هدف از باقي ماندن با کودک در تمرين اين است که به کودک بفهمانيم رفتار نادرست او راهي براي فرار از تمرين نيست . همچنين اگر شما تمرين را قطع کنيد، و تسليم کودک شويد فرصت اينکه در بين دفعات عصبي شدن ها کودک را براي رفتار آرام تشويق کنيد را نيز از دست خواهيد داد . اگر شما کودک را نيز مانند رفتارش ناديده بگيريد ممکن است که رفتار اختلالي او ادامه پيدا کند و شايد شديدتر نيز بشود .
گام دوم :
به ياد داشته باشيد که ما به اين مرحله وقتي وارد مي شويم که راه حل مرحله اول مؤثرنبوده و يا اينکه ما رفتار کودک را نتوانسته ايم درست تشخيص بدهيم . به هر حال گاهي اوقات بهترين روشهاي ارائه شده نيز براي مرحله اول مؤثر نيستند . اگر کودک به صورت متوسط عصباني شد و رفتار هاي اختلالي او شديد نيستند شايد لازم باشد که روش تغيير محرک را در پيش بگيريم . احتمال دارد که چيزي در محيط وجود دارند که باعث بروز استرس و اختلال در رفتار کودک مي شود . اگر شما قادر به تشخيص علت بشويد مي توانيد با تغيير تمرين ، نحوه آن ، تغيير مکان ،و يا تغيير مکان وسائل و اشياء اين شرايط را تغيير داده و از مشکل بکاهيد . يکي از علل هم مي تواند اين باشد که کودک به اين نتيجه رسيده است که با رفتار شديد عصبي شما را مجبور مي کند که از او اطاعت کنيد . در اين مورد بسيار مهم است که بدون در نظر گرفتن اينکه روش تقليل رفتار اختلالي چيست ، کودک را از رسيدن به هدف خود باز داريم . در اينجا لازم است که علاوه بر قاطع بودن احساسات را کنار بگذاريم . يکي ديگر از علّت ها مي تواند نياز کودک به ايجاد تغييراتي در محيط و يا تمرينات و شرايط باشد . مثلاً طولاني شدن زمان تمرين ، عدم وجود پرامپت مناسب ، مشوق ناکافي ، و ... به عبارت ديگر دلايل کافي براي ناراحتي کودک وجود دارند و ما بايد به کودک حق بدهيم . البته هيچگاه نبايد آن را طبيعي تلقّي کنيم و همواره سعي در تصحيح آن داشته باشيم. عواملي را که مي توانند باعث بروز اين رفتارها شوند را مي توان حذف کرد و در نهايت رفتارهاي اختلالي را کاهش داد . در صورت امکان اين کار بايد به صورت زيرکانه اي انجام شود تا کودک ياد نگيرد براي فرار از تمرينات رفتارهاي اختلالي را در پيش بگيرد . نوع جواب و عکس العملي که شما بايد کودک را با آن راهنمائي کنيد بايد از نوعي باشد که کودک به خوبي با آن آشناست و قادر به انجام کاري که به عنوان راهنمائي به او مي دهيد باشد . شما بايد در صورتيکه کودک از انجام کار خواسته شده امتناء کرد ، پرامپت لازم را به موقع انجام دهيد .
ما اغلب از دستورالعمل هاي جديد،تقليد بدون کلام و کارهاي بدني ساده براي برقراري دوباره رفتار معمولي و اطاعتي استفاده مي کنيم . مانند هميشه از مشوق کافي و همچنين کلامي وقتي که کودک آرام است و رفتار درست دارد استفاده کنيد و در صورت رفتار اختلالي کمترين توجه را به آن داشته باشيد . با کمي دقّت مي توانيد مشوقهائي را پيدا کنيد که نه تنها تأثير مثبت و انگيزه انجام تمرينات را براي کودک دارند بلکه در آرام کردن کودک نيز مؤثر مي باشند . همچنين ايجاد راحتي فيزيکي ، صداي ملايم ، در آغوش گرفتن ، آواز خواندن ، و ... مي توانند در آرام کردن کودک و اجتناب از بروز رفتار
اختلالي و در نهايت حذف آنها کمک کنند . شما بايد در مورد زمان دادن اين مشوق ها نهايت دقت را انجام دهيد زيرا اگر بلافاصله بعد از رفتار اختلالي باشد ممکن است کودک آن را مشوقي در جهت انجام دوباره رفتار خود بداند . بهتر است بعد از يک يا چند دقيقه از بروز رفتار نادرست اين مشوقها را به کودک برسانيد . به اين ترتيب مي توانيد تأثير زيادي بر تصحيح رفتار اختلالي کودک داشته باشيد و علاوه بر آن ممکن است کودک اين تشويق را در نتيجه پايان دادن به رفتار نادرست خود بداند و ياد بگيرد که هرگاه آنها را زودتر قطع کند تشويق خواهد شد . اگر کودک به علّت تمرين خاصي عصبي شد و اگر انجام و تکميل آن تمرين لازم است دوباره تمرين را از سر بگيريد و اين بار بيشتر مراقب اوضاع بوده و با احتياط به پيش برويد . به ياد داشته باشيد که اين کار مستلزم زمان است و شما نمي توانيد به يکباره به اين تصحيح و هدف برسيد . شما بايد هر جلسه را طوري به اتمام برسانيد که حس کنيد مقداري به هدف خود نزديک شده ايد .
گام سوم :
وقتي که کودک شما شديداً عصباني و پرخاشگر شد (مانند جيغ زدن ، پرت کردن اشياء ، زدن ديگران ، خودآزاري ، ...)لازم است که کاملاً به دور از احساسات وقاطع عمل کنيد . در صورتيکه شما قبلاً با کودک کارهاي کنترلي از قبيل دستها پائين ، ساکت باش ، و غيره را کار کرده باشيد ، مي توانيد با اين فرامين باعث توقف رفتار اختلالي شويد . سعي شود فرامين و دستوراتي را به کودک بياموزيد که مشخص ، واضح ، و قاطع باشد . بهتر است کاري را که بايد انجام دهد به او بياموزيد و بخواهيد ، نه کاري را که نبايد انجام دهد ( مانند بنشين بجاي راه نرو ) . اگر در آن لحظه فرمان مناسبي به خاطر نياورديد ممکن است کلمه تمامش کن (بسه)کمک خوبي در اين مورد باشد . سعي شود که اين فرمانهاي کنترلي به صورت مرتب و مداوم به کودک گفته نشود زيرا براي او عادي شده و اثر خود را از دست خواهند داد . در صورت هرگونه پيشرفتي از طرف کودک در کاهش رفتار اختلالي او را به طور مناسب تشويق کنيد و تا جائيکه ممکن است به رفتارهاي نادرست او توجه نکنيد. تهديد کردن وسيله اي است که گاه تراپيست ها و والدين براي کنترل کودک استفاده مي کنند . شايد يکي از علل استفاده از تهديد تأثير سريع آن باشد ولي در دراز مدت تهديد کردن باعث بروز رفتار اختلالي در وقتي ديگر مي شود و نه کاهش و حذف آنها.تکيه کردن بر تهديد باعث مي شود که کودک فقط در موارد فرامين شديد و دستورات قوي از خود عکس العمل نشان بدهد و در موارد روزمره و عادي فرمانبر نبرده و بدين ترتيب به مشکلات ما افزوده شود . هدف دراز مدت براي ما اين است که کودک بفهمد براي هر کاري که انجام ميدهد عواقبي وجود دارد که بنا به کار انجام شده شايد مثبت و شايد منفي باشد .توجه داشته باشيد که اين يک امتياز منفي است که به کودک قبل از انجام کاري عاقبت آن کار را بگوئيد بهتر است که کودک خود نگران عاقبت کار خود باشد که چه خواهد شد . در اين صورت شما به خود فرصت کافي مي دهيد تا عکس العمل ها و نتايج مناسبي را براي کارهاي کودک متناسب با شرائط تدارک ببينيد .
اگر کسي که با کودک تمرين مي کند بخواهد کنترل کودک را به کسي ديگر واگذار کند فقط باعث مي شود که کودک در مورد او نافرمان شده و از او اطاعت نکند . در واقع با اين کار به کودک مي گويد که من نمي توانم تو را کنترل کنم و شخص ديگري بايد حضور داشته باشد . پس هر عواقبي که براي کودک در نظر گرفته شده است بايد توسط خود تراپيست در زمان جلسات و تمرين به کودک داده شود . مراقب باشيد هيچگاه کودک را به کاري که نمي توانيد انجام دهيد و يا اينکه مناسب نيست تهديد نکنيد . مراقب باشيد در صورت تشويق کودک در موارد تصحيح رفتار خود ، او را عادت به رشوه گيري نکنيد .
گام آخر
اگر شما حس مي کنيد که کودک با رفتار خود به خود و ديگران آسيب ميرساند بايستي روش مديريت رفتارهاي تهاجمي يا روشهاي شديد ديگر را به همراه ايجاد محدوديت و همراهي دائم کودک در پيش بگيريد . روشهاي زوري و شديد فقط در
مواردي که تمامي روشهاي ديگر ناکام بوده اند بايد به کار گرفته شوند .
در تمام مراحل :
در رابطه با جوابها و عکس العمل هاي کودک نسبت به مشوقها در خلال دوره هاي رفتار هاي خوب و بد بسيار دقت کنيد . اغلب ، کودکان گاه به اين روشهاي جلوگيري از رفتار نادرست جواب منفي ميدهند و گاه نسبت به آنها پيشرفت نشان ميدهند. کودک خود به شما نشان خواهد داد که تشويقهاي شما چقدر مؤثر مي باشند . اگر از کودک در قبال مشوق رفتار آرام ، بدون استرس و با خشونت کمتر مشاهده کرديد نشان اين است که تشويق شما مؤثر بوده است . اگر کودک آرام نمي شود و يا مشوق را رد ميکند بايد به فکر مشوقي ديگر و نحوه ارائه ديگري باشيد .
اگر کودک در صورت دريافت مشوق رفتار نادرست را کم نکرد و يا افزايش داد نشانه اين است که علاوه بر مشوق به کنترل خارجي از طرف محيط نيز احتياج دارد شما مي توانيد با انحراف توجه او به منظور خود برسيد مثلاً به او بگوئيد " چه کتاب قشنگي اينجاست بيا نگاه کنيم " به اين ترتيب مي توانيد بدون اينکه مستقيماً رفتار اختلالي را مد نظر داشته باشيد آنرا کنترل کنيد . اگر کودک مشوق را رد کرد آنرا در کناري در دسترس او قرار دهيد تا او خود آنرا استفاده کند . به اين ترتيب شما او را براي رفتار آرامش تشويق کرده ايد تا کودک رفتار خود را بيشتر کنترل کند . تجربه نشان داده است که بعضي از کودکان نسبت به اينکه از دست کسي مشوق دريافت کنند حساس هستند و اين کار باعث عصبانيت آنها مي شود . بهتر است که دفعات و زمان بروز رفتارهاي اختلالي کودک را ثبت کنيد تا ديد کلّي نسبت به چگونگي بروز آنها در کودک داشته باشيد به اين ترتيب مي توانيد روش درماني خود را به نحوي که مؤثرتر و مناسب تر باشد تغيير داده و نتيجه بگيريد.
همچنين اين آمار به شما نشان ميدهد که چه مقدار برنامه درماني پيشرفت داشته و مؤثر بوده است .
مطالبی دیگر از این نی نی وبلاگی
